Trader thông minh – Chúng ta sẽ luôn thường xuyên nghe nhắc đến về chỉ số CPI trong các chương trình tin tức, báo chí về kinh tế. Đây được xem là một chỉ số rất quan trọng và được quan tâm bởi các nhà kinh tế và thậm chí đối với cả một quốc gia.
Vậy thì CPI là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là gì?
Consumer Price Index được viết tắt là CPI, có nghĩa là chỉ số giá tiêu dùng, đây là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian. Chỉ số tiêu dùng CPI phản ánh mức tiêu dùng, sức mua của một nền kinh tế và được tính theo tỷ lệ phần trăm.
CPI là chỉ tiêu được sử dụng phổ biến nhất để đo lường mức giá và sự thay đổi của mức giá chính là lạm phát, ngoài ra nó còn là một chỉ tiêu phản ánh sự thay đổi giá cả của một giỏ hàng hoá và dịch vụ do người hưởng lương ở thành thị, công chức hay toàn bộ người tiêu dùng thành thị mua trên thị trường tiêu dùng hàng hóa.
Để tính chỉ số CPI, người ta phải cố định giá cả của một thời kỳ nào đó, gọi là thời kỳ gốc, thời kỳ cơ sở, bởi vì nó là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian, do đó chỉ dựa vào một giỏ hàng hóa đại diện cho toàn bộ hàng tiêu dùng, cũng không đơn giản để hiểu chút nào.
Ý nghĩa của CPI như thế nào?
Chỉ số giá tiêu dùng là một chỉ tiêu tương đối phản ánh xu thế và mức độ biến động của giá bán lẻ hàng hóa tiêu dùng và dịch vụ dùng trong sinh hoạt của dân cư và các hộ gia đình. Bởi vậy nó được dùng để theo dõi sự thay đổi của chi phí sinh hoạt theo thời gian. Khi CPI tăng đồng nghĩa với việc mức giá trung bình tăng và ngược lại.
Ngoài nó còn có ý nghĩa như là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian, nó phản ảnh tốc độ thay đổi giá của các mặt hàng tiêu dùng chình như lương thực, thực phẩm, quần áo,… Sự biến động của CPI có thể gây ra lạm phát hoặc giảm phát từ đó làm suy sụp cả một nền kinh tế. Khi giá cả tăng tới mức không thể kiểm soát nổi thì lạm phát trở thành siêu lam phát, lúc này khủng hoảng kinh tế rất dễ nổ ra.
Phương pháp tính CPI bạn cần biết
Khi bạn là trader, bạn không cần phải học các tính toán chỉ số CPI cụ thể là như thế nào, nếu biết thì càng tốt. Khi tính toán chỉ số giá tiêu dùng, người ra sẽ tính số bình quân của giá cả trong kỳ báo cáo so với kỳ cơ sở. Các bước cần thực hiện để tính được chỉ số này bao gồm như sau:
Thứ nhất, cố định giỏ hàng hóa, là thông qua việc điều tra, người ra sẽ xác định lượng hàng hóa, dịch vụ tiêu biểu mà một người tiêu dùng điển hình mua nó.
Thứ hai, xác định giá cả, là mỗi mặt hàng trong giỏ hàng hóa phải được thống kê tại mỗi thời điểm khác nhau.
Thứ ba, lấy số lượng nhân với giá cả của từng mặt hàng trong giỏ rồi cộng lại để tính được chi phí để mua được cả giỏ hàng hóa đó.
Thứ tư, xác định thời kỳ gốc để làm cơ sở so sánh. Thời kỳ gốc sẽ được thay đổi trong 5 đến 7 năm tùy ở từng theo từng quốc gia.
Có được hết 4 dữ kiện trên, sau đó tính chỉ số giá tiêu dùng CPI bằng công thức dưới đây:
Chỉ số lạm phát thời kỳ T = (CPI thời kỳ T – CPI thời kỳ T-1) : CPI thời kỳ T-1
Đây là công thức thiên về lý thuyết kinh tế học, bạn là trader giao dịch hàng ngày thì chỉ cần biết chỉ số giá tiêu dùng có thể được xác định bằng cách tính tỷ trọng chi tiêu của từng nhóm hàng hóa, dịch vụ đối với tổng giá trị chi tiêu, và thường thì CPI được tính hàng tháng và hàng năm, và theo dõi chúng trên lịch kinh tế được báo trước.
Các vấn đề đặt ra khi tính toán chỉ số CPI
Tham khảo thêm:
- Những cách để kiểm soát tâm lý trong giao dịch hiệu quả cho traders
- Vốn hóa là gì? Ý nghĩa của vốn hóa thị trường
– Chỉ số CPI có khả năng phản ánh cao hơn thực tế: Trong thực tế với sự xuất hiện nhiều sản phẩm trên cùng một mặt hàng, việc cố định giỏ hàng hóa hoặc dịch vụ sẽ không được chính xác. Nếu hàng hóa hay dịch vụ trong giỏ hàng cố định có xu hướng tăng, người tiêu dùng sẽ nhanh chóng thay đổi sản phẩm khác với mức giá thấp hơn. Và dẫn đến chỉ số CPI sẽ phản ánh cao hơn so với thực tế.
– Không phản ánh được sự xuất hiện của các mặt hàng mới: Trong một thị trường mở như hiện nay, các công ty thường xuyên cho ra mắt sản phẩm dành cho nhiều phân khúc khách hàng, cũng như có sự cạnh tranh về giá với đối thủ. Tuy vậy, khi tính toán chỉ số giá tiêu dùng, chúng ta buộc phải cố định giả hàng hóa/ dịch vụ và không thể cập nhật thêm những sản phẩm mới. Vì thế lúc này, chỉ số CPI không phản ánh kịp thời sự xuất hiện của những mặt hàng mới, lượng mua cao.
– Không phản ánh được sự thay đổi của chất lượng hàng hóa: Trong trường hợp sản phẩm trong giỏ cố định có xu hướng tăng giá đồng thời chất lượng hàng cũng tăng theo tỉ lệ thuận hoặc tăng vượt mức giá thành, thì sản phẩm đó không được xét vào sản phẩm tăng. Đối với thị trường khó tính như hiện nay, chất lượng sản phẩm được các công ty chú trọng và thường xuyên cải thiện và nâng cao. Vì lý do này, khi tính toán CPI chúng ta sẽ gặp phải tình trạng phóng đại mức giá và không phản ánh được sự thay đổi của chất lượng hàng hóa.
KẾT LUẬN
Hy vọng rằng với những thông tin trên đây về Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và cách tính CPI mà chúng tôi chia sẻ đến các bạn sẽ giúp cho các bạn đọc hiểu hơn về loại chỉ số này. Chúc các bạn sẽ thành công!
