Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 16/6 bắt đầu tiến tới thắt lại chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo của thời Covid-19, bằng dự đoán đẩy nhanh kế hoạch tăng lãi suất và mở ra cuộc thảo luận về cắt giảm chương trình tìm tài sản. Fed cho rằng tới thời điểm này, đại dịch ko còn là thách thức lớn nhất của nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo tin từ Reuters, tuyên bố sau cuộc họp định kỳ kéo dài hai ngày 15-16/6 cho thấy một sự thay đổi lớn trong chính sách tiền tệ của Fed có thể sẽ diễn ra sớm hơn dự kiến trước đây. Mọi quan chức thuộc Uỷ ban Thị trường mở (FOMC) – cơ quan hoạch định chính sách trong Fed – dự đoán lần nâng lãi suất trước tiên sẽ diễn ra trong năm 2023, thay vì năm 2024 như dự đoán đưa ra trong mọi lần họp trước.
LÁ PHIẾU NIỀM TIN VÀO SỰ PHỤC HỒI KINH TẾ
13/18 quan chức của FOMC dự đoán lãi suất sẽ tăng trong 2023, chỉ có 5 vị cho rằng lãi suất sẽ giữ nguyên cho tới hết năm 2023. 11 vị cho rằng lãi suất sẽ tăng hai lần trong 2023, mỗi lần tăng 0,25%.
Thậm chí, có 7 quan chức FOMC dự đoán lãi suất tăng trong năm 2022 – cho thấy khả năng Fed có thể hành động sớm hơn nữa.
Trong một cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách Fed, Chủ tịch Fed Jerome Powell nói Fed đã bắt đầu thảo luận về thời điểm cắt giảm chương trình tìm trái phiếu 120 tỷ USD vì nền kinh tế Mỹ tiếp tục hồi phục nhanh.
Giới phân tích đánh giá rằng phát biểu của ông Powell và tuyên bố của Fed thể hiện một lá phiếu niềm tin mạnh mẽ rằng sự phục hồi kinh tế Mỹ đang đi đúng hướng, rằng mối lo về đại dịch đã dịu đi rất nhiều.
“Sự thay đổi lập trường này ít nhiều xung đột mang những tuyên bố sắp đây của Fed rằng lạm phát tăng vọt chỉ là tạm thời. Fed bắt đầu đối mặt mang sức ép làm thế nào để giải thích về lập trường mới mà ko làm thị trường hoảng sợ” – chuyên gia kinh tế James McCann, Aberdeen Standard Investments.
Tuyên bố của Fed đã bỏ đoạn nói rằng cuộc khủng hoảng Covid “tiếp tục gây sức ép” lên nền kinh tế – một nội dung thường trực trong mọi tuyên bố của Fed nói từ lúc đại dịch bắt đầu. Thay vào ấy, Fed nói rằng tác dụng của vaccine “sẽ tiếp tục giảm bớt tác động” của đại dịch. Một ngày trước, hai bang New York và California đã dỡ bỏ hầu hết mọi hạn chế liên quan tới Covid.
“Thật tuyệt vời lúc chứng kiến nền kinh tế mở cửa trở lại… và cuộc sống của mọi người trở lại bình thường. Ai mà lại ko muốn chứng kiến điều ấy chứ?” ông Powell phát biểu, nhưng nhấn mạnh rằng mọi quan chức ngân hàng trung ương sẽ từ tốn và thận trọng trong việc công bố bất kỳ một chiến thắng cuối cùng nào mang virus corona.
Dù sao, lần họp này của Fed cũng được nhận định là một bước ngoặt khỏi chính sách chống khủng hoảng mà Fed đã theo đuổi nói từ lúc đại dịch bắt đầu. Ông Powell nói rằng cuộc thảo luận về cắt giảm chương trình tìm tài sản và về tăng lãi suất – bất cứ lúc nào được khởi động – cũng sẽ là một dấu hiệu cho thấy sự tin tưởng vào tiến trình phục hồi kinh tế Mỹ.
Fed dự đoán kinh tế Mỹ tăng trưởng 7% trong năm nay, thay vì mức dự đoán tăng 6,5% đưa ra hồi tháng 3. Con số này cũng nhỉnh hơn mức dự đoán tăng 6,9% mà mọi chuyên gia được Reuters khảo sát dành cho nền kinh tế lớn nhất thế giới trong 2021.
ÁP LỰC ĐIỀU CHỈNH CHÍNH SÁCH NGÀY CÀNG LỚN
Cần cần nói thêm rằng ngôn từ mới trong tuyên bố của Fed ko có nghĩa là Fed sẽ liền cơ sự điều chỉnh chính sách. Fed vẫn giữ lãi suất ở mức 0-0,25% và tiếp tục chi 120 tỷ USD mỗi tháng để tìm trái phiếu kho bạc Mỹ và trái phiếu đảm bảo bằng nợ địa ốc. Fed vẫn cam kết dùng chính sách tiền tệ để hỗ trợ sự hồi phục của thị trường việc làm, nhắc lại rằng sẽ ko thay đổi chính sách cho tới lúc “có thêm bước tiến lớn” trên thị trường lao động.
Theo dự đoán của Fed, lạm phát ở Mỹ năm nay có thể cao hơn 3,5 điểm phần trăm so mang mục tiêu 2% mà Fed đề ra, và có khả năng tiếp tục tăng trong 2 năm tới.
So mang trước đại dịch, số việc làm ở Mỹ hiện nay vẫn ít hơn khoảng 7,5 triệu công việc. Fed vẫn nói rằng còn một chặng đường dài cần đi trước lúc có đủ việc làm cho người lao động ở nước này. Ông Powell cũng nói bất kỳ sự dịch chuyển chính sách nào trong tương lai cũng đều cần dựa trên mọi số liệu kinh tế cụ thể.
Tuy nhiên, mọi dự đoán kinh tế mới nhất cho thấy áp lực điều chỉnh chính sách của Fed ngày càng lớn.
Cùng mang sự phục hồi tăng trưởng, giá cả cũng đang leo thang. Theo dự đoán của Fed, lạm phát ở Mỹ năm nay có thể cao hơn 3,5 điểm phần trăm so mang mục tiêu 2% mà Fed đề ra, và có khả năng tiếp tục tăng trong 2 năm tới.
Ông Powell nói ông tiếp tục rằng giá cả tăng nóng chủ yếu là do một số chi tiết đặc biệt lúc nền kinh tế 20 nghìn tỷ USD của Mỹ mở cửa trở lại. Trong số này có mọi nút thắt nguồn cung gây hạn chế sản lượng hàng hoá, và những vấn đề làm một số người lao động ko tìm được việc làm trong lúc một số khác được trả lương cao hơn. Nhưng ông Powell cũng thừa nhận lạm phát tăng có thể duy trì – một khả năng thúc đẩy mọi quan chức Fed tính tới việc nâng lãi suất sớm hơn.
“Sự thay đổi lập trường này ít nhiều xung đột mang những tuyên bố sắp đây của Fed rằng lạm phát tăng vọt chỉ là tạm thời”, chuyên gia kinh tế James McCann của Aberdeen Standard Investments phát biểu. “Fed bắt đầu đối mặt mang sức ép làm thế nào để giải thích về lập trường mới mà ko làm thị trường hoảng sợ”.
